اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان
کتاب شناسنامه احزاب و جریانات سیاسی افغانستان
اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان
طبق نوشته جزوه «مبارزات هزاره‌ها در بیست سال اخیر افغانستان»، «اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان» به کمک تنظیم نسل نو هزاره مغل، به ریاست عبدالحسین مقصودی در سال ۱۳۵۸ خورشیدی به کار خود آغاز نموده است. نحوه تشکیل و شرایط زمانی تشکیل این جریان در جزوه مذکور چنین آمده است: «… و به همکاری افغانستانی‌ها مثل حاجی غلام رسول و عبدالحسین مقصودی، عبدالصمد اکبری اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان را در سال ۱۳۵۸ به وجود می‌آورند که سرپرستی اتحادیه را آقای سید حسن فاضل نماینده آیت‌الله خمینی عهده‌دار می‌گردد و رئیس موقتی آن شیخ اَمان فصیحی معین می‌شود». نگارنده، جزوۀ کوچکی را دیده که در آن اصول و طرزالعمل جبهه اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان درج شده و در اخیر آدرس خود را تنظیم نسل نو هزاره (مُغل) داده است. به گوشه‌ای از خواسته‌های این گروه به نقل از جزوه یاد شده اشاره می‌کنیم:
-
بیرون‌راندن متجاوزین روس از خاک وطن عزیز، سرنگون ساختن دولت فاشیستی و ملحد ببرک کارمل و به‌وجودآوردن دولت جمهوری اسلامی واقعی و ادامه مبارزه علیه شرق و غرب و هر قدرت دیگری که خواهان تسلط باشد.
-
به‌وجودآوردن افغانستان مستقل، آزاد و اسلامی بر اساس خواست ملت و مبارزه علیه هرگونه دیکتاتوری فاشیستی.
-
برابری تمام ملیت‌های افغانستان و محو استثمار، استعمار و نابودی هرگونه تعصبات قومی، نژادی لسانی، منطقه‌ای و غیره.
-
اعادهٔ حيثيت و مقام ملیت‌هایی که در طول تاریخ ننگین دولت‌های ارتجاعی سابق سرکوب گردیده و ستم ملی بر آنها اعمال گردیده است.
-
تقسیمات، سیاسی، ملکی، داخلی از نظر ما غیرعادلانه بوده و ملیت‌ها می‌توانند آزادانه سرنوشت سیاسی خویش را مبنی بر آزادی مذهب، زبان، فرهنگ، اقتصاد به‌شرط اینکه به حاکمیت ملی، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و به تحکیم وحدت سیاسی مملکت در تضاد نباشد، تعیین نمایند.
-
پشتیبانی از تمام مبارزات آزادی‌بخش سراسر گیتی.
-
به‌وجودآوردن اقتصاد، سیاست، فرهنگ و اردوی اسلامی و ملی که مستقل بوده و به ملت اتکا داشته باشد.
-
احترام و پشتیبانی عمیق از سایر اقلیت‌های مذهبی که در وطن ما زندگی می‌کنند و تأمین حقوق انسانی زنان بر اساس شریعت اسلام.
-
به‌وجودآوردن سیستم اقتصادی سالم اسلامی به نفع مستضعفین وطن.
عبدالحسین مقصودی از قریه دهن برغو مربوط ولسوالی ناور غزنی بوده که بعداً در کابل سکونت اختیار نموده است. در کابل با دنیای سیاست آشنا شده و در عهد سلطنت ظاهر خائن یک دوره وکالت مجلس را پشت سر گذاشته که تمامی زوایای زندگی سیاسی - اجتماعی خود را در کتاب «هزاره‌جات سرزمین محرومان» به شکل خاطره‌نویسی درج نموده است و در پایان کتاب فعالیت‌های اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان در دوران انقلاب را به شرح زیر بیان کرده که از نظر خوانندگان می‌گذرد:
- مقدمه
- اهداف و مقاصد
فصل اول سیاست امور داخلی
فصل دوم سیاست امور خارجی
تبصره: راجع به تأسیس اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان.
الف: بخش اول سیاست داخلی
- سعی مزید در راه جهاد فی‌سبیل‌الله به‌خاطر اعلای کلمةالله و نجات کشور از چنگال خونین روس‌های متجاوز و اشغالگر و عمال دست‌نشانده آن (خلقی‌ها و پرچمی‌ها).
- گسترش مکتب توحید به‌منظور حاکمیت قرآن و سنت مطهر.
- ایفای وظایف و تبلیغات اسلامی عليه الحاد و کمونیستی.
- جهاد علیه هرگونه اعمال غیرتوحیدی و ضداسلامی.
- نجات کشور از هر نوع استعمار و استثمار.
- به‌وجودآوردن یک فضای محبت و صمیمیت در بین تمام اقوام و بانی ایجاد اخوت و برادری در بین مذاهب (تشیع و تسنن) به‌موجب انما المؤمنون اخوه.
- ایجاد علاقه باطنی و جذبه جهاد در راه خدا (ج) و آزادی کشور، عدالت و وحدت و فداکاری در قلوب کافه مسلمانان افغانستان تحت شعار اسلام، آزادی، استقلال، عدالت و وحدت.
- مبارزه علیه هرگونه تبعیض نژادی، مذهبی، لسانی و منطقه‌ای.
- مبارزه علیه گروه‌های باطل و ریشه‌کن‌کردن تمام بداخلاقی‌ها و فجایع خلاف‌شرع مبین اسلام.
- پروردن روحیه شجاعت و شهامت اخلاق اسلامی در نهاد ملت مسلمان.
- رعایت ادب جهاد برحسب وصایای پر ارزش پیغمبر ما حضرت محمد (ص).
- جلوگیری از هرگونه اعمال انحرافی در جریان جهاد.
- تحکیم روحیه احترام به نظم و انضباط در ساحات اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان.
- سعی در راه رسیدن به وحدت کامل مسلمانان کشور بر پایه اخوت و برادری.
- تأيید خدمات مخلصانه اسلامی که در پیشبرد جهاد اسلامی و وحدت صفوف مجاهدین مسلمان صورت پذیرد، خواه مصدر این‌گونه خدمات اشخاص بوده باشند یا احزاب.
- تدوین سوانح حیاتی و کارنامه‌های جهادی شهدای اسلام.
- تقديم مساعدت‌ها و معاونت‌ها برای بازماندگان شهدا و معلولین.
- تقویت و احیای ادبیات و فرهنگ اصیل تمام اقوام کشور در پرتو ملاحظات اسلام.
- معرفی تاریخ و مفاخر و مآثر اسلامی افغانستان با روشن‌سازی خدمات قهرمانانه اسلاف در ساحات دین و دانش.
- رعایت اهلیت و تقوی در تعیین و توظیف در ساحات عمل.
- برقرار داشتن اتصالات شایسته با آن عده از حکومت‌ها و مجامع اسلامی، مؤسسات اسلامی و شخصیت‌های مسلمان که با قضیه افغانستان و جهاد اسلامی صمیمانه همدردی و هم‌نوایی داشته باشند.
- این سازمان اسلامی به‌منظور تطبيق اهداف و مقاصد خویش تشکیلات و لوایحی را ترتیب و در معرض عمل قرار می‌دهد.
- این سازمان اسلامی مساعدت‌های اخلاقی خالصانه و بلاقید و شرط را که در تقویت مادی و معنوی جهاد افغانستان سودمند باشد، می‌پذیرد.
- این سازمان اسلامی در دفتر مرکزی خود دارای شورای‌عالی، کادر رهبریت و شورای اجرائیه و قوای قضائیه امور عدلی و غیره ادارات است.
- این سازمان اسلامی در داخل کشور پایگاه‌های منظمی به وجود آورده و روبه‌افزایش است.
- اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان بعد از نجات کشور از چنگال خونین روس اشغالگر و استقلال کشور، تشکیل یک حکومت اسلامی را مبنی بر عدالت اسلامی و حقوق كافه اقوام ساکن افغانستان را در امور اداری، سیاسی، اقتصادی و غیره امور حياتى مراعات می‌نماید و هکذا در تقسیمات ملکیه و تشکیل ولايات و ولسوالی‌ها و علاقه‌داری‌ها نیز بر اساس تناسب نفوس و وسعت منطقه اجرائات لازم خواهد نمود.
- بعد از تأسیس یک دولت اسلامی از اساس‌های دین مقدس اسلام و حکومت الهی پیروی و مطابقت کامل می‌نماید.
- احیای فرهنگ اسلامی و عنعنات ملی مردم مسلمان افغانستان.
- اجرائات محاکم در مناطق برادران اهل‌تسنن به مذهب حنفی و در مناطق برادران اهل‌تشیع به مذهب حضرت امام جعفر صادق و هكذا سایر مذاهب اسلامی که در اقلیت واقع‌اند، طرف احترام قرار خواهند گرفت.
- تربیت بهتر نسل جوان به اساس مکتب قرآن و هدایت‌های دین مبین اسلام و بلند بردن سویه علمی آنها.
- عیار نمودن مضامین مکاتب و دانشگاه‌ها بر اساس محتویات دین مبین اسلام.
- احترام به شخصیت‌های اسلامی و علمی به معیار تقوی و پرهیزکاری و مراتب علمی‌شان و سپردن کار به اهل کار.
- احیای حقوق و آزادی طبقه نسوان مطابق به احکام شریعت حضرت محمد (ص).
- توجه به اعمار و توسعه و اعاده مساجد، مدارس و سایر امور عام‌المنفعه.
- اعاده نام‌های تاریخی اماکن مقدس این کشور که در متون و مراجع علمی و تاریخ اسلامی از آنها یادآوری شده است.
- حفاظت خاک مقدس و تمامیت ارضی کشور از خواسته‌های این سازمان اسلامی است.
- بهره‌برداری اقتصادی از منابع و ثروت خداداد این سرزمین.
- مبارزه مداوم علیه مشکلات نادانی، ناداری، بیکاری و بیماری.
- کسانی به عضویت اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان پذیرفته شده می‌تواند که سابقه انحرافی نداشته و به احزاب غیراسلامی پیوستگی نداشته باشد.
فصل دوم سیاست امور خارجی
- سیاست مثبت فعال و بی‌طرف.
- مبارزه علیه هرگونه تجاوز.
- بعد از تأسیس یک جمهوری اسلامی در افغانستان به هیچ نوع قدرت‌های استعماری و استثماری اتکانکردن.
- استرداد، آزادی و استقلال ملت‌های مسلمانی که تحت سلطه کمونیسم قرار دارند.
- دفاع از حقوق حقه ملیت‌های اسلامی که در کشورهای غیراسلامی به سر می‌برند.
- دفاع از تمام جنبش‌های آزادی‌بخش اسلامی و مستضعفین در نقاط مختلف جهان.
- احترام به آن قسمت از منشور و قوانین سازمان ملل متحد که محتویاتش مخالف نصوص قرآن و فقه اسلامی نباشد.
- لغو تمام قراردادهای خلاف منافع مردم افغانستان که با شوروی و اقمار شوروی توسط رژیم دست‌نشانده روس‌ها صورت‌گرفته باشد.
تبصره:
این سازمان اسلامی در اواخر سال ۱۳۵۷ ه.ش [به] فعالیت آغاز و در سال ۱۳۵۸ ه.ش رسماً در برابر دولت مارکسیستی دست‌نشانده روس و تجاوز مسلحانه شوروی به خاک مقدس ما که عقاید پاک‌دینی و کشور ما را مورد تاخت‌وتاز قرار دادند. شروع بکار و دفتر مرکزی خود را در کویته انتخاب نمود. اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان و گروه‌هایی ازاین‌قبیل با وجود فعالیت‌های چشمگیر در خارج از کشور و امکانات مالی و تسلیحاتی، به‌خاطر برخورد با جریان‌های دیگر که خط‌مشی خود را اسلام ناب اعلام کرده بودند، در داخل کشور کاری از پیش نبردند.
چون در آن روزگار کفایت می‌کرد که گروهی به ملی‌گرایی متهم شود؛ لذا تعدادی از هواداران اتحادیه در اوائل قیام مسلحانه و بعد از آن از سوی گروه‌های دیگر خلع سلاح گردیده منزوی شدند. تنش‌ها و برخوردهای به وجود آمد که بررسی آن لازم نیست؛ اما به این نکته می‌توان در همین‌جا اشاره کرد که اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان و احزابی با این شیوه موضع‌گیری و طرز تفکر، با اینکه گفته می‌شد در انقلاب باخته‌اند، سرانجام طرح و پلانشان موفق از آب درآمد و اینک از انزوا بیرون‌آمده دوش بدوش دیگران بلکه جلوتر از دیگران در صحنه قدم می‌زنند، این تحول سیاسی و گردشی را باید ادامه تحولات بزرگ سیاسی جهان به‌حساب آورد. زیرا دو واقعه عظیم تاریخی در این‌گونه جهت‌گیری‌ها مؤثر بوده است.
یکی رحلت امام خمینی (رضوان‌الله تعالی علیه) بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در جهان و دیگری نابودی نظام مقتدر مارکسیستی جهان و فروپاشی امپراتوری شوروی. اینجاست که جهان پس از این دو حادثه تاریخی به‌طرف یک‌قطبی شدن پیش می‌رود هر چند که خود این کار باعث دوقطبی شدن خواهد شد که موضوع بحث نیست. اما این واقعیت دارد که خط ملی‌گرایی در تمامی کشورها و بخصوص در کشور ما رو به گسترش است و هماهنگی‌ها و تحولات اخیر ناشی از این برداشت است.
اتحادیه مجاهدین اسلامی افغانستان همان‌طوری که اشاره شد در کویته پاکستان نشوونما نموده، لذا ساحه فعالیت و قلمرو مانور آن بیشتر پاکستان بوده تا ایران. مجله «پیام وحدت» و جریده «پیام وحدت» از طرف این گروه در پاکستان به نشر می‌رسیده است. در شماره ۱۱ اسد ۱۳۶۶ پیام وحدت مطلبی درج شده که تا حدودی هدف و استراتژی این گروه را در قبال حوادث آن زمان روشن می‌سازد. به قسمتی از آن مقاله توجه فرمایید:
«… اگر خدای‌نخواسته امروز هزاره‌جات تحت کنترل و اداره نیروهای روسی و دولت مزدور بودی، به‌راستی که از آن ناحیه خطرات جدی و شکست کامل گریبان‌گیر ملت مسلمان افغانستان می‌گردید… در ارتباط نقش هزاره‌جات در تداوم جهاد نقش و جنبه مؤثر دارد. روی همین کشفیات و آگاهی این مسائل عمده حیاتی و استراتژیکی بود که دشمن اصلی ما از طریق نوکران داخلی و خارجی توسط احزاب خودفروخته تودهٔ خلقی، پرچم و گروه مزدور سید مهدی هاشمی در تلاش شدند تا شیرازهٔ وحدت و اتحاد در مسیر مبارزات مسلحانه ملت ما را از هم بپاشد و ایجاد جوی تفرقه و نفاق‌آمیز را نمایند که اکثراً مزدوران و فرستادگان حزب رسوای توده و گروه سید مهدی هاشمی تحت نام سازمان واحد نهضت‌ها و با سو استفاده از مقام اعلی و موقف و محبوبیت مرجعیت و تحت پوشش نام اسلام و با تهمت و مارک زدن و دروغ بندی بر سایر نهادهای اسلامی و جهادی هزاره‌جات توانستند تا اوضاع را نسبتاً به نفع برادران روسی‌شان تغییر دهند و این تغییردادن اوضاع که عموماً علیه مردم مجاهدی که سرگرم جهاد و سرگرم به‌دست‌آوردن استقلال افغانستان بودند تا اندازۀ مؤثر افتاده که مردم و مجاهدین ما را تقریباً به‌سوی جنگ‌های بی‌ثمر و خانمان‌برانداز داخلی کشانیدند…»
منبع:
- دولت‌آبادی، بصیر احمد. (۱۳۷۱ خورشیدی). شناسنامهٔ احزاب و جریانات سیاسی افغانستان (صفحات ۴۷-۵۴). قم: فرانشر.